برهان خبر - وزیر امور خارجه ایران درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها گفت: «ما آمادگی آن را داریم و اگر طرف مقابل آمادگی آن را داشته باشد، می‌توانیم در سفر نیویورک شروع جدیدی از مذاکرات را داشته باشیم».

به گزارش برهان خبر، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه در دوران ویژه‌ای تصدی وزارت امور خارجه ایران را برعهده گرفته است، اظهار داشت: سیاست خارجی، کلاً کار سختی است و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به مراتب سخت‌تر است و همیشه سخت‌تر بوده است. ما در طول ۴۰ سال گذشته وزارت خارجه پرکاری را همیشه داشته‌ایم.

وی افزود: وزیر شهید «حسین امیرعبداللهیان» نیز در یکی از سخت‌ترین و دشوارترین دوره‌ها وزیر خارجه ایران بود. وقتی جنگ اوکراین آغاز شد، تبعاتی داشت و بعد از آن طوفان الاقصی و جنگ غزه آغاز شد که سیاست خارجی ما را به خودش مشغول کرد و تا این اواخر که عملیات وعده صادق انجام شد.

عراقچی بیان داشت: در طول این ۳۵ سالی که من در وزارت امور خارجه مشغول بوده‌ام، روزی نبوده که با آرامش کامل گذشته باشیم. دوستان در بقیه قسمت‌های جمهوری اسلامی نیز همینطور؛ ما در این شرایط سخت واقعا آبدیده شده‌ایم و باید بگوییم که پوست‌مان کلفت شده است. ان‌شاءالله با قوت ایستادیم و تلاش می‌کنیم.

در غزه، یک گروه کوچک در برابر یک ارتش بزرگ ایستادگی کرده است

وی در ادامه گفت‌وگو با برنامه «میدان مشق» با اشاره به جنگ رژیم صهیونیستی در غزه و دلیل شدت‌گرفتن جنایات این رژیم گفت: واقعیت این است که اسرائیل در غزه در یک باتلاق گرفتار شده است. الان تقریبا نزدیک به یک سال است که وارد غزه شده، جایی که به لحاظ مساحت جغرافیایی بسیار کوچک است و با یک ارتش تا دندان مسلح و مجهز به پیشرفته‌ترین سلاح‌ها وارد آنجا شده با یک هدف که حماس را نابود کند. این هدف اعلام شده آن‌هاست. این ادعا نیست. خودشان گفتند که ما می‌رویم حماس را ریشه‌کن کنیم. یک سال است که آنجا دارند در یک محیط کوچک می‌جنگند. با یک گروه چریکی ولی هنوز نتوانستند به آنچه می‌خواهند برسند.

وزیر امور خارجه ادامه داد: یک گروه کوچک در برابر یک ارتش بزرگ و مجهز و پیشرفته که در بسیاری از ابعاد پوشالی بودن آن ثابت شده، ایستادگی کرده است. برای همین است که دارند دست و پا می‌زنند و رفتارهایی که نشان می‌دهند، رفتار یک انسان درمانده است. تصور می‌کنند که با گسترده کردن میدان جنگ و کشاندن پای دیگران به آن به خصوص آمریکا و درگیر کردن جمهوری اسلامی می‌توانند از این بن‌بستی که در آن گرفتار شده‌اند، خارج شوند.

انفجار پیجرها اقدامی از سر استیصال بود

وی گفت: ما هم کاملاً هوشیار هستیم و در تله آنها نخواهیم افتاد. حرکاتی که آن‌ها انجام می‌دهند، به نظر من کاملاً از روی استیصال است. پیجرهای کوچکی را از قبل مواد منفجره بگذاری و منفجر کنید آن به صورت کور؛ چون بسیاری از این پیجرها دست مراکز امدادی و بهداشتی بوده و یک جورهایی ترور کور است.

عراقچی اظهار داشت: ممکن است بگوییم از نظر اطلاعاتی پیجرها را ردیابی کردن و در آن مواد منفجره کار گذاشتن، یک کار قابل توجهی است ولی در صحنه نبرد بین مقاومت و اسرائیل، این یک کاری از سر استیصال است که یک عده سرباز را نابینا کنی یا جراحاتی وارد کنید. من وقتی به این صحنه نبرد، از بالا نگاه می‌کنم، می‌بینم که اسرائیل از جهات مختلف، گرفتار شده است. هزینه اقتصادی که در سال‌های اخیر متحمل شده سرسام‌آور است. مشکلات اجتماعی که پیدا کرده؛ الان حدود ۷۰۰ - ۸۰۰ هزار نفر از مناطق شمال اسرائیل که جنوب لبنان می‌شود، آواره شده‌اند.

ترور هنیه با هدف تحریک‌کردن ایران برای وارد شدن به یک درگیری بزرگتر بود

وزیر امور خارجه ایران گفت: به نظر من اسرائیل در یک موقعیت بسیار سختی قرار گرفته، موقعیتی که می‌شود اسم آن را «استیصال» گذاشت و به همین دلیل به حرکت‌های ایضایی این‌چنینی دست می‌زند. ترور اسماعیل هنیه در تهران صبح روز بعد از تحلیف ریاست جمهوری، یک حرکت برای عصبانی کردن ما و برای تحریک‌کردن ما برای وارد شدن به یک درگیری بزرگتر بود؛ بله هزینه خودش را داشت هزینه انسانی داشت، یک انسان بزرگی را ترور کردند و قبول دارم که هزینه حیثیتی داشت ولی در برابر حیثیت بر باد رفته اسرائیل و ارتش اسرائیل در این جنگ، این‌ها هزینه‌هایی است که وجود دارد ولی حکایت از یک نوع استیصال از سوی اسرائیل دارد. این حرکت اخیرش در یکی دو روز گذشته نیز یک حرکت نوجوانمردانه است.

آمریکا تا حد بسیار زیادی شریک جنایت‌های اسرائیل است

وی افزود: آمریکایی‌ها همیشه پیغام می‌دهند. رابط ما سوئیس است و در این گونه موارد دیدگاه‌های خود را از این طریق مطرح می‌کنند. در رسانه‌ها هم گفتند و پیغامشان نکته ویژه‌ای نداشت. سخنگویشان هم مطرح کرد که در این عملیات دخالتی نداشته و از آن اطلاعی نداشتند که البته از نظر ما پذیرفته نیست. نمی‌توان این ادعاها را باور کرد که آن‌ها خبر نداشتند یا در این مسئله دخالتی نداشتند و از طریق رسانه‌ها مطلع شدند.

عراقچی گفت: آمریکایی‌ها تا حد بسیار زیادی شریک این جنایت‌ها هستند، هم با پشتیبانی‌های تسلیحاتی و اطلاعاتی و هم با پشتیبانی‌های سیاسی که انجام می‌دهند. آمریکاست که جلوی قطعنامه شورای امنیت در مورد غزه را گرفته و بسیاری از حمایت‌های سیاسی دیگری که از اسرائیل انجام می‌دهد. بنابراین آمریکایی‌ها نمی‌توانند خودشان را از این جنایات کنار بکشند.

برجام نمونه‌ای از مدیریت تخاصم بود

این دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: اگر می‌توانیم بعضی جاها فضای تنفسی ایجاد کنیم؛ اگر می‌توانیم بعضی جاها حرکت‌هایی را به تاخیر بیندازیم و حتی بعضی جاها ابعاد یک تهدید را کوچکتر کنیم چرا نباید بکنیم؟ به اعتقاد من وظیفه ما در سیاست خارجی این است که کاملاً رصد بکنیم که این اختلاف و تخاصمی که بین ما و برخی از کشورها و به خصوص آمریکا وجود دارد، هزینه‌ها و صدمات و خسارت‌های آن را برای کشور و برای مردم کاهش دهیم که یکی از نمونه‌های آن کاری بود که در برجام صورت گرفت.

وی با اشاره به سیاست جمهوری اسلامی ایران در برجام ادامه داد: مادر برجام نه با آمریکایی‌ها دوست شدیم، نه رفیق شدیم و نه شریک. ما در موضوع هسته‌ای با آمریکایی‌ها اختلاف داشتیم و تلاش کردیم که این اختلاف را مدیریت کنیم؛ با فرمول اعتمادسازی در برابر رفع تحریم‌ها که موفق هم بودیم و همه دنیا استقبال کرد ولی آمریکایی‌ها بعد از مدتی از این فرمول خارج شدند که بحث‌های خودش را دارد ولی می‌خوام بگویم کاری که در برجام صورت گرفت، نوعی مدیریت تخاصم بود. نه ما از نامه هسته‌ای‌ خود دست برداشتیم و نه آن‌ها از سیاست‌های متخاصمانه خودشان دست برداشتند؛ ولی تلاش کردیم تا هزینه‌های این تخاصم در مسئله هسته‌ای کاهش پیدا کند و تحریم‌هایی که به این دلیل وضع شده بود تا حد امکان رفع شود.

عراقچی تأکید کرد: ما این مسیر را حتماً ادامه خواهیم داد و هر کاری را که بتوانیم بکنیم برای اینکه باری را از روی دوش مردم و کشور برداریم و هر کاری را که بتوانیم موانع را از سر راه اقتصاد مردم و کشورمان برداریم تردید نخواهیم کرد؛ البته این مسیر ما مبتنی بر ابزارها و مسیرهای شرافتمندانه خواهد بود؛ یعنی به هر قیمتی و به قیمت زیر پا گذاشتن عزت، اعتبار و احترام این مردم هر کاری نخواهیم کرد.

وی گفت: سعی می‌کنیم موانع را برداریم و راه‌ها را باز کرده و مسیرهای جدید ایجاد کنیم که اقتصاد کشور بتواند حرکت کند و در عین حال عزت کشور را نیز حفظ کنیم. هرچه آمریکا تلاش می‌کند تا مسیرهای پیش روی پیشرفت ما را ببندد، ما وظیفه داریم این مسیرها را باز کنیم و موانع را برداریم و مسیرهای تازه ایجاد کنیم. مدیریت تخاصم یعنی اینکه هزینه‌ها را کاهش و منافع را افزایش دهیم.

رئیس‌جمهور در اجلاس «سران برای آینده» سخنرانی می‌کند

وزیر امور خارجه با اشاره به سفر «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به نیویورک و شرکت در اجلاس عمومی سازمان ملل متحد نیز بیان داشت: رئیس جمهور در یک سفر سه روزه به نیویورک علاوه بر مجمع عمومی سازمان ملل در اجلاس دیگری با نام «سران برای آینده» که توسط دبیر کل سازمان ملل برگزار شده، شرکت کرده و سخنرانی خواهد کرد.

وی خاطرنشان کرد: تقریبا همه کشورها در این اجلاس شرکت می‌کنند ولی سران بیش از ۱۰۰ کشور برای شرکت در این اجلاس اعلام آمادگی کردند، به دلیل اهمیتی که برای آن قائلند. ما نسبت به اهداف این اجلاس و بیانیه‌ای که خواهد بود، نقطه نظراتی داریم و طبیعی است که تمام موارد آن را قبول نداریم. خیلی از موضوعاتی که در آن مطرح است در رابطه با عدالت جهانی، محیط زیست، پیشرفت و توسعه، مسائل اقتصادی و دنیای دیجیتال که اکنون مطرح است مواضع ما نیز همسو است اما مواردی نیز هست که با آن همسو نیستیم؛ بنابراین سخنرانی رئیس‌جمهور ما جنبه انتقادی نیز خواهد داشت و مواضع خود را اعلام خواهیم کرد و در بیانیه پایانی نیز هرجا نکته‌ای باشد که مطلوب ما نباشد، طبق روالی که در سازمان‌های بین‌المللی داریم آنجا را تحفظ می‌دهیم، یعنی یعنی نظرات خود را طی نامه‌ای ثبت می‌کنیم. 

جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت سیاست صندلی خالی را دنبال نکرده است

عراقچی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت سیاست صندلی خالی را دنبال نکرده است؛ صندلی ما در همه مجامع بین‌المللی همیشه پر بوده است و همیشه حضور داریم، حرفمان را می‌زنیم و مواضع خود را با شجاعت، جسارت و قوت بیان می‌کنیم. هرجا هم نتیجه اجلاس، کل یا بخشی از آن، مطلوب ما نباشد، طبیعی است که نظر خودمان را ثبت می‌کنیم و مشخص می‌شود که ایران به‌رغم اینکه در اجلاس حضور داشته ولی با این بندها موافق نیست.

وی با اشاره به دیگر برنامه‌های رئیس جمهور پرشکیان در این سفر بیان داشت: یک سری جلسات جانبی نیز برای ایشان پیش‌بینی شده که شامل دیدار با اندیشمندان، صاحبان رسانه‌ها و دیدار با ایرانی‌ها هست که بسیار مهم است و دیدار با متعلقان به ادیان الهی که فکر می‌کنم دیدار قابل توجهی خواهد بود و به اضافه دیدارهای دوجانبه. مجمع عمومی سازمان ملل در هر سال فرصتی است تا در آن، کشورها با یکدیگر دیدارهای دوجانبه داشته باشند که تعداد قابل توجهی دیدارهای دوجانبه برای آقای رئیس جمهور پیش بینی شده است.

عراقچی افزود: همچنین یک سری دیدارها با کشورهای غربی و کشورهای آسیایی و کشورهای عربی تدارک دیده شده که بیشتر آن با درخواست آن‌ها بوده است. برخی از این دیدارها ساعتش هم تنظیم شده و برخی دیگر در حال تنظیم است.

رئیس‌جمهور متخصص ساختن تصویرهای بسیار خوب است

وزیر امور خارجه ایران، حضور رئیس جمهور در اجلاس سازمان ملل را مهم ارزیابی کرد و گفت: در این سه روزی که آقای دکتر پزشکیان در اجلاس حضور و بروز خواهند داشت، در حقیقت دنیا تصویر خودش را از رئیس جمهور جدید ایران پیدا خواهد کرد. این تصویری که در این سه روز ساخته می‌شود به نظر من بسیار مهم است و باید بگویم که آقای پزشکیان نیز متخصص ساختن تصویرهای بسیار خوب است. ما این را در عراق تجربه کردیم و در داخل کشور هم در انتخابات تجربه کردیم که ایشان روحیه و رفتارش برای بخش زیادی از مردم جذاب بود.

وی خاطرنشان کرد: من اطمینان دارم که ان‌شاءالله تصویر بسیار خوب و مطلوبی از جمهوری اسلامی ایران در این سفر توسط آقای دکتر پزشکیان ارائه خواهد شد؛ تصویری که دیگران، غربی‌ها، آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها بسیار تلاش کردند آن را خراب و مخدوش کنند و همه تلاش خود را کردند که تصویر منفی از ایران معرفی کنند که در بعضی جاها موفق بودند و در بعضی جاها موفق نبودند. این وظیفه ماست که یک تصویرسازی و وجهه‌سازی مناسب از خودمان به دنیا ارائه دهیم که من بسیار امیدوارم در سفر نیویورک این اتفاق بیفتد.

عراقچی با بیان اینکه انتخابات اخیر، تلاش مردم برای باز کردن دریچه‌های جدید برای کشور بود، گفت: امیدوار هستم که ان‌شاءالله اگر خداوند کمک کند این دریچه‌ها بیشتر از این نیز باز خواهد شد. ما هم وظیفه خودمان را انجام خواهیم داد.

به دنبال آغاز دور جدیدی از مذاکرات هسته‌ای هستیم

وی تأکید کرد: من چند روزی بیشتر از رئیس جمهور در نیویورک می‌مانم و ملاقات‌های بیشتری را با وزرای خارجه کشورهای بیشتری خواهم داشت؛ تلاش ما این است که دور جدیدی از مذاکرات در خصوص موضوع هسته‌ای آغاز شود. ما آمادگی آن را داریم و اگر طرف مقابل آمادگی آن را داشته باشد، می‌توانیم در همین سفر شروع جدیدی از مذاکرات را داشته باشیم.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به اینکه آیا طرف مقابل برای انجام مذاکرات اعلام آمادگی کرده یا خیر؟ گفت: پیغام‌هایی رد و بدل شده و یک اعلام آمادگی عمومی وجود دارد ولی شرایط بین‌المللی کنونی به گونه‌ای است که شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای قداری سخت‌تر و پیچیده‌تر از قبل است.

روابط ایران و روسیه بسیار محکم و پایدار است

عراقچی با اشاره به برخی تحرکات روس‌ها بر خلاف منافع ملی ایران، آن را نشانه فاصله گرفتن روس‌ها از ایران ندانست و تأکید کرد: روابط ما و روسیه روابط بسیار محکم و پایداری است. ما در حوزه‌های مختلف با یکدیگر همکاری می‌کنیم و در حوزه‌های مختلف امنیت ملی و منافع ملی ما با روس‌ها هم‌راستاست و در بسیاری از حوزه‌ها با یکدیگر شراکت داریم. وسعت همکاری‌های ما بسیار گسترده است و فهم و ادراک خوبی هم نسبت به خیلی از حوزه‌ها داریم ولی اختلافاتی هم داریم که کاملا طبیعی است.

وی خاطرنشان کرد: ما منافع خودمان را داریم و آن‌ها منافع خودشان را دارند؛ در جایی که اختلاف نظر وجود دارد باید صحبت کنیم و آن مشکل را حل و فصل کنیم. اینکه آن‌ها در برخی مسائل طبق منافع ملی خودشان حرکت کنند و ما هم در برخی مسائل طبق منافع ملی خودمان حرکت می‌کنیم، کاملاً طبیعی است اما از طرف دیگر، وقتی این موضوعات مطرح می‌شود، یک جریان «ضدروسی» در داخل شکل می‌گیرد که اصل این روابط را از ریل خودش خارج می‌کند و به شکل کاملاً نامتناسب با آن اختلاف، آن را بزرگ می‌کند و روی آن مسئله حرف می‌زنند و آن را بزرگ می‌کنند.

دوقطبی‌سازی‌ها حل مشکلات را سخت‌تر می‌کند

وزیر امور خارجه با بیان اینکه باید مراقب بود و در تله جریانات ضدروسی نیفتاد، گفت: این اقدامات نوعی دوقطبی‌سازی‌های کاذب و فضاسازی بیش از اندازه است. مشابه این اقدامات درخصوص مسائل اروپا یا رابطه ما با طالبان و افغانستان هم رخ می‌دهد. بله ما با طالبان مشکل داریم، قبول است ولی بیش از اندازه نباید بزرگش کرد چرا که این بزرگ کردن مشکل، حل آن را دشوار می‌کند. یا در بحث مهاجران افغانستانی؛ این اتفاقی است که مشکلاتی را پدید آورده اما ناگهان یک فضای ضدافغانی در کل کشور شکل می‌گیرد که مشکل را بزرگتر از آنچه که هست می‌کند که حل آن را دشوارتر می‌کند.

عراقچی گفت: ما باید مراقب باشیم که در تله این فضاسازی‌های کاذب که معلوم نیست با چه اهدافی شکل می‌گیرد، نیفتیم. بله اختلاف نظر ما با روسیه در موضوعات مختلف سر جای خودش که باید در رابطه با آن گفت‌وگو کنیم؛ مشکل ما با طالبان یا با جاهای دیگر نیز باید در حد و اندازه خودش مطرح و مدیریت و حل و فصل شود؛ ضمن اینکه در تله جریاناتی که با اهداف دیگری در حال بزرگتر جلوه دادن مشکلات هستند نیفتیم.
وی خاطرنشان کرد: ما باید قبول کنیم که نسبت به سه چهار سال پیش تحولات عمده‌ای در عرصه بین‌الملل رخ داده که وضعیت حاصل را بسیار پیچیده‌تر از گذشته کرده و شرایط پیچیده‌ای است ولی امیدواریم که در این شرایط سخت، حداقل یک شروع دوباره‌ای برای مذاکرات را داشته باشیم. در این سفر بنده و همه همکارانم همه توان و تجربه خود را به کار خواهیم بست و امیدواریم خداوند هم عنایت کند تا بتوانیم مسیرهای جدیدی را باز کنیم.

عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا مجوزهای لازم از داخل داده شده است، تأکید کرد که دیپلمات‌ها هیچ وقت بدون مجوز حرکت نمی‌کنند.