برهان خبر - رسانه آمریکایی در گزارشی به نقل از یک منبع مطلع جزئیاتی را درباره بازگشت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران و آخرین وضعیت همکاری تهران با دیدهبان هستهای سازمان ملل منتشر کرد.
به گزارش برهان خبر، یک دیپلمات نزدیک به آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پی اعلام بازگشت بازرسان آژانس به ایران از سوی «رافائل گروسی» مدیرکل این نهاد گفت که اگرچه توافق درباره سطح دسترسی بین این نهاد نظارتی سازمان ملل و ایران نهایی نشده است اما انتظار میرود که به نتیجه برسد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از این منبع آگاه گزارش داد: بازرسیها فعلا فقط مربوط به تاسیساتی(هستهای) خواهد بود که تحت تاثیر حملات آمریکا و اسرائیل قرار نگرفتهاند.
آمریکا در ۲ تیر با مشارکت در تجاوزگری رژیم صهیونیستی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران تاسیسات هستهای صلحآمیز آن را با بمبهای سنگرشکن هدف قرار داد. این تاسیسات آسیب جدی دید، اما نه مقامات ایران و نه آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزایش سطح تشعشعات خارجی را گزارش نکردند.
ایران به دلیل عمل نکردن «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس به وظایف قانونیاش در حفاظت از تاسیسات اتمی صلحآمیز ایران در تجاوزگری رژیم صهیونیستی و آمریکا به این تاسیسات که تحت پوشش توافق پادمانی با آژانس قرار داشت، همچنین گزارش فنی جانبدارانه او درباره برنامه هستهای ایران-گزارشی که تهران آن را زمینهسازی این تجاوزگری میداند، همکاری خود با آژانس را به تعلیق درآورد.
اگرچه سطحی از گفتوگوهای فنی میان ایران و آژانس در جریان است و تهران اعلام کرده در حال بررسی شکل همکاری با آژانس پس از تحولات اخیر است.
در این میان، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی شب گذشته در گفتوگو با شبکه آمریکایی از بازگشت نخستین گروه از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران خبر داد.
او در گفتوگو با شبکه آمریکایی «فاکس نیوز» تصریح کرد: اولین گروه از بازرسان ما فعالیت خود را در ایران از سر گرفتهاند.
روز گذشته هیات دیپلماتیک ایرانی با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در ژنو گفتوگوهایی درباره فعالسازی «سازوکار ماشه» داشتند. پیشتر، سه کشور اروپایی شروطی را از جمله، ازسرگیری بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران، پاسخگویی درباره ذخایر عظیم اورانیوم غنیشده ایران و ازسرگیری دیپلماسی، از جمله با آمریکا را برای تمدید مهلت فعالسازی این سازوکار مطرح کرده بودند. موضوع نظارت آژانس در ایران بخش کلیدی این مذاکرات بوده است که جلسه قبلی آن در ژوئیه در استانبول برگزار شد.
مقامات ایران تاکید کردهاند اروپا به دلیل پایبند نبودن به تعهداتش در توافق هستهای فاقد مبنای حقوقی و اخلاقی برای فعالسازی این سازوکار مقرر در این توافق علیه ایران است.
ایران اعلام کرده است پاسخ آن به بازگردانی تحریمها «شدید» خواهد بود.
نشست روز سهشنبه میان نمایندگان ایران، انگلیس، فرانسه و آلمان در سطح مدیران سیاسی وزارت خارجه، بهرغم تبادل دیدگاهها درباره قطعنامه ۲۲۳۱، به توافق مشخصی منجر نشد و طرفین تصمیم گرفتند رایزنیها را ادامه دهند.
در همین راستا، خبرگزاری آمریکایی «آسوشیتدپرس» به نقل از یک منبع دیپلماتیک گزارش کرد: «مذاکرات بدون دستیابی به نتیجه نهایی پایان یافت، اما تلاشها برای یافتن راهحل تا پیش از پایان مهلت تعیینشده از سوی اروپاییها ادامه خواهد داشت.»
مکانیزم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت گنجانده شده و به اعضای توافق اجازه میدهد در صورت ادعای «عدم پایبندی» یکی از طرفها، تحریمهای بینالمللی علیه آن کشور را بازگردانند. این سازوکار طبق متن برجام، تنها در صورتی معتبر است که طرفهای مقابل نیز به تعهدات خود پایبند باشند. به اذعان مقامات غربی و دیگر کشورهای عضو برجام، سه کشور اروپایی با عدم اجرای تعهدات اقتصادی و سکوت در برابر اقدامات آمریکا، صلاحیت استفاده از این سازوکار را از دست دادهاند.