شادی کابیانی- اکوکمپ کویری متین‌آباد، مجموعه‌ای است که سکوت کویر را به آهنگی از آرامش تبدیل کرده. در آن، طبیعت و انسان در هماهنگی با یکدیگر زندگی می‌کنند و هر گوشه‌اش داستانی از عشق به طبیعت را روایت می‌کند. جایی که می‌توانید در دل سکوت کویر به آرامش برسید و از دشواری‌های زندگی شهری فاصله بگیرید.
چهارشنبه ۲۶ دی ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۴
کد مطلب : 7981
داستان راه‌اندازی یک اکوکمپ که جزو 18 سایت برتر جهانی است
متین‌آباد از بحران‌ها تا توسعه پایدار
۰
اکوکمپ متین‌آباد به‌عنوان نخستین اکوکمپ ایران در سال ۱۳۸۹ به‌طور رسمی آغاز به کار کرده و توانست، افتخارات بین‌المللی از جمله جایزه صلح و محیط‌زیست در سال ۲۰۱۵ و انتخاب به‌عنوان یکی از ۱۸ سایت برتر اکوتوریستی جهان را از سوی سازمان ملل کسب کند.
این اقامتگاه کویری همواره با بحران‌ها و چالش‌های مختلفی روبرو بوده است. از یک‌سو، بحران‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و پاندمی کرونا به‌شدت بر روند گردشگری اثر گذاشت. سفرهای بین‌المللی به ایران کاهش یافت و این امر باعث کاهش چشمگیر گردشگران خارجی شد. متین‌آباد چون پایه خود را برجذب گردشگری ورودی بنا کرده بود دچار بحران شد. «محمدعلی اشرف واقفی» بهره‌بردار متین‌آباد و کارآفرین گردشگری می‌گوید: «در آن شرایط، ما با کاهش شدید تعداد گردشگران روبه‌رو شدیم. این مشکلات، محدود به سفرهای خارجی هم نبود، بلکه گردشگران داخلی نیز به‌دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی کمتر به سمت کویر و مناطق بکر روی می‌آوردند.»
اما مشکل بزرگ‌تر از این‌ها، به چالش‌های اجتماعی و قضائی برمی‌گشت که ضربه‌ای سنگین به کمپ وارد کرد. اکوکمپ متین‌آباد در سال‌های اخیر با مسائلی پیرامون نوع پوشش کارکنان و گردشگران مواجه شد که منجر به تعطیلی‌های موقت و پلمب کمپ شد. در این دوران، فشارهای اجتماعی و قوانین مربوط به حجاب باعث شد که کمپ با دستور مقامات قضائی و پلیس امنیت اجتماعی برای مدت زمانی تعطیل شود. این موضوع، یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های تاریخ متین‌آباد بود اما سکوت کویر به من آموخت که در برابر طوفان‌ها ایستادگی کنم و بدانم که هر چالشی گذراست. چیزی که ماندگار است، باور به درستی مسیری است که انتخاب کرده‌ایم.»
آغازی در دل کویر
اشرف واقفی، با سه دهه تجربه در صنعت گردشگری و علاقه به طبیعت، تصمیم گرفت مکانی در دل کویر ایران بسازد: «بازار کار ما در ورود گردشگر از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی و آمریکا بود. دراین میان متوجه شدیم که اروپایی‌ها که سرزمینشان سرسبز است، تمایل زیادی به سفر به کویر و صحراهای ما دارند. پس از شش ماه تحقیق، منطقهای در نزدیکی روستای متین‌آباد را برای راه‌اندازی کمپ انتخاب کردیم.»
این اکوکمپ در نزدیکی روستای متین‌آباد، به‌عنوان یکی از نخستین کمپ‌های اکوتوریسم ایران، در منطقهای بکر راه‌اندازی شد. این کمپ با طراحی اقامتگاه‌هایی نظیر کومه‌های سنتی، چادرهای کویری و اتاق‌هایی الهام‌گرفته از معماری کاروانسراهای تاریخی، ترکیبی از سنت و مدرنیته را ارائه می‌دهد. متین‌آباد پلی میان طبیعت، انسان و فرهنگ است. واقفی تأکید می‌کند: «همیشه معتقد بودم کویر ایران چیزی فراتر از شن و آفتاب است. اینجا مکانی است که می‌تواند انسان را به خودش بازگرداند و تجربه‌ای متفاوت خلق کند.»
برای رسیدن به اکوکمپ متین‌آباد از تهران، باید از اتوبان قم-کاشان عبور کنید. پس از گذشت ۴۰ کیلومتر از عوارضی کاشان، وارد خروجی ابیانه شده و به سمت جنوب حرکت کنید. پس از گذر از شهر بادرود و روستای ده‌آباد، به روستای متین‌آباد خواهید رسید. بهترین زمان برای سفر به این منطقه، پاییز و زمستان است؛ فصولی که زیبایی کویر به اوج خود می‌رسد. اکوکمپ متین‌آباد در حال حاضر ۶۵ واحد اقامتی شامل ۱۳ کومه کاهگلی، شاه‌نشین، چادرهای خیمه‌ای و اتاق‌های کاروانسرا دارد.
تعامل با جامعه محلی؛ روح اکوکمپ
یکی از ویژگی‌های این اکوکمپ، توجه ویژه به جامعه محلی است. به گفته واقفی: «از همان ابتدا، تمام کارکنان این اقامتگاه از روستای متین‌آباد و اطراف آن انتخاب شدند. این اقدام نه تنها اشتغال‌زایی ایجاد کرد، بلکه موجب مهاجرت معکوس جوانانی شد که به‌دنبال کار به شهرها رفته بودند.» او می‌گوید: «امروز مردم روستا خود را بخشی از این پروژه می‌دانند. حس مالکیت و مسئولیت‌پذیری آن‌ها بزرگ‌ترین دستاورد ماست. چراکه از همان ابتدا ما تصمیم گرفتیم متین‌آباد فقط یک مقصد گردشگری نباشد؛ بلکه نقطه‌ای باشد که جامعه محلی را توانمند کند و گردشگران را با فرهنگ این منطقه آشنا سازد.»
خاطرات اکوکمپ متین‌آباد پر از لحظات شیرین و تلخ است. از زلزله بم و نجات یک گردشگر آمریکایی گرفته تا قدردانی مهمانانی که پس از اقامت در کمپ، از تلاش‌های ما تشکر کرده‌اند. واقفی می‌گوید: «هر بار که مهمانی به من می‌گوید اینجا بهترین جای زندگی‌اش بوده، حس می‌کنم تمام زحماتمان ارزشش را داشته است.
borhankhabar.ir/vdcg.79urak9yqpr4a.html