برهان خبر - یک اندیشکده سوئدی اعلام کرد که ۹ کشور دارای سلاح هستهای در جهان به مدرنسازی تسلیحات هستهای خود ادامه داده و در سال ۲۰۲۳ وابستگی خود را به این نوع بازدارندگی تعمیق بخشیدهاند.
به گزارش برهان خبر به نقل از آسوشیتدپرس ویلفرد وان، مدیر برنامه تسلیحات کشتار جمعی موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم (SIPRI) گفت: «ما از زمان جنگ سرد تاکنون شاهد نقش پررنگ سلاحهای هستهای در روابط بینالملل نبودهایم.»
در گزارشی جداگانه، کمپین بینالمللی برای لغو سلاحهای هستهای (ICAN) هم اعلام کرد که ۹ کشور دارای سلاح هستهای در سال ۲۰۲۳ مجموعا ۸۵.۴ میلیارد یورو برای زرادخانههای خود هزینه کردهاند.
این گروه گفت که آمارها نشان میدهند هزینه جهانی سلاحهای هستهای در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲، ۱۰ میلیارد یورو افزایش یافته است و آمریکا ۸۰ درصد از این افزایش را به خود اختصاص داده است.
آلیشیا سندرز، هماهنگکننده سیاست و تحقیقات ICAN گفت: «در ۵ سال گذشته، در میزان پول اختصاص یافته به توسعه این تسلیحات بیرحمانه و ویرانگر افزایش قابل توجهی دیده میشود.»
وی افزود که چین با ۱۱ میلیارد یورو و روسیه با ۷.۷ میلیارد یورو به ترتیب دومین و سومین کشورها در میزان هزینه برای تسلیحات هستهای بودهاند.
سندرز گفت: «این پول به بهبود امنیت جهانی کمک نمیکند و در واقع تهدیدی برای مردم در هر جایی است که زندگی میکنند.»
موسسه SIPRI تخمین زد که حدود ۲۱۰۰ کلاهک هستهای مستقر در وضعیت آمادهباش عملیاتی بالا بر روی موشکهای بالستیک قرار دارند و تقریبا همه آنها متعلق به روسیه یا آمریکا هستند. با این حال، گفته میشود که چین نیز برای اولین بار برخی کلاهکها را در وضعیت آمادهباش عملیاتی بالا قرار داده است.
دن اسمیت، مدیر SIPRI گفت: «متأسفانه ما شاهد افزایش سال به سال تعداد کلاهکهای هستهای عملیاتی هستیم.» او افزود که این روند احتمالا در سالهای آینده تسریع خواهد شد که این «بسیار نگرانکننده» است.
موسسه SIPRI گفتهاست که روسیه و آمریکا با هم تقریبا ۹۰ درصد از کل سلاحهای هستهای را در اختیار دارند. اندازه زرادخانههای نظامی آنها در سال ۲۰۲۳ نسبتا پایدار باقی مانده است. اگرچه تخمین زده میشود که روسیه حدود ۳۶ کلاهک بیشتر نسبت به ژانویه ۲۰۲۳ به همراه نیروهای عملیاتی مستقر کرده است.
در SIPRI ،۲۰۲۴، اعلام کرد که شفافیت در مورد نیروهای هستهای در دو کشور اوکراین و روسیه پس از جنگ این دو کشور در فوریه ۲۰۲۲ کاهش یافته و بحثها درباره ترتیبات اشتراکگذاری هستهای اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
در همین راستا واشنگتن هم گفتوگوی دوجانبه ثبات استراتژیک خود با روسیه را به حالت تعلیق درآورد و سال گذشته، مسکو اعلام کرد که مشارکت خود در پیمان هستهای نیواستارت را به حالت تعلیق درآورده است.
از مجموع ذخیره جهانی تخمینی ۱۲۱۲۱ کلاهک هستهای در ژانویه، حدود ۹۵۸۵ کلاهک در انبارهای نظامی برای استفاده احتمالی قرار داشتند. تخمین زده میشود که ۳۹۰۴ کلاهک از این تعداد در موشکها و هواپیماها مستقر شدهاند، که این تعداد نسبت به ژانویه ۲۰۲۳، ۶۰ عدد افزایش داشته است و بقیه در انبارهای مرکزی نگهداری میشوند.
در آسیا هم کشورهای هند، پاکستان و کره شمالی همگی به دنبال استقرار چندین کلاهک روی موشکهای بالستیک هستند. آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا و چین از قبل این ظرفیت را دارند که به آنها امکان افزایش سریع تعداد کلاهکهای مستقر شده و نیز قابلیت تهدید به نابودی اهداف بسیار بیشتری را میدهد.
موسسه SIPRI تاکید کرد که تمام تخمینها تقریبی هستند و این موسسه هر ساله در دادههای خود پیرامون نیروهای هستهای جهان بر اساس اطلاعات جدید تجدید نظر میکند.